
Son zamanlarda kiminle konuşsam eskisi gibi coşkulu ve mutlu olmadığından bahsediyor. “Çok çalışıyorum, çok yoruluyorum. Hiç kendime zaman ayıramıyorum. Hiç fırsatım olmuyor özel işlerim için” gibi söylemlerde bulunuyor.
Hayallerinden, yapacaklarından hevesle bahsediyor hatta hevesle de başlıyor. Aradan çok geçmiyor ki, vazgeçmiş oluyor.
Motivasyon kısa sürüyor. Devamı gelmiyor.
Peki, sürdürülebilir motivasyon nasıl sağlanabilir?
Öncelikle motivasyon kelimesini tanımaya çalışalım: Yabancı kökenli, harekete geçirme, isteklendirme ve güdüleme anlamlarına geliyor. Motion hareketten yola çıkarak motiva(tion) ekini alarak yeni bir sözcük türemesinden meydana gelmiştir.
Günlük hayatta bazı işleri yapmaya daha hevesli olurken, bazı işlerde isteksiz oluruz ve çok zor yaparız. Hatta hiç yapmadığımız ertelediğimizde olur. Böyle durumlarda nasıl düşündüğümüz, nasıl davrandığımız önemlidir.
Sizi neler motive eder?
Duygularınızı, inancınızı, davranışınızı etkileyen, içinizde istek, arzu duymanızı sağlayan, sizi harekete geçiren neler oluyor?
Kişisel farklılık gösteren bir olay olmasına karşın standart diyeceğimiz ortak deneyimlenmiş örnekler de vardır.
Sözgelimi;
Müzik dinlemek, konuyla ilgili film seyretmek, kitaplar okumak, eğitimler almak gibi.
“Evimi temizlemeden önce kahve içmezsem işe başlayamam” diyen ev hanımı için kahve motivasyon kaynağı iken, ders çalışmaya başlamadan önce biraz oyun oynamak iyi gelir diyen öğrenci için de oyun bir motivasyon kaynağı olabilir. Toplantı öncesi meditasyon yapmak, “dikkatimi toparlamama yardımcı oluyor. Beni daha dinamik tutuyor, motivasyonumu artırıyor” diyen biri içinde meditasyon önemli bir yer tutuyor olabilir.
Öncellikle sizi neyin motive ettiğini, neyin sizde heyecan ve tutku uyandırdığını bulmakla başlamalısınız.
Hadi diyelim bir şekilde harekete geçecek noktayı buldunuz. Coşku ve hevesle başladınız, sonra ne oluyor da devamı gelmiyor?
Benim aklımda bununla ilgili birkaç fikir var; Fakat benim sayacaklarımın dışında sizin kendinize has sebeplerinizde olabilir.
Dikkatinizi vermenizi isteyerek tekrar sormak istiyorum:
- Bir an heyecanla başlayıp işlerinizin yarım kalması ya da başlayamamanızla ilgili ne düşünüyorsunuz?
- Ne tür düşünceler kafanızda şekilleniyor? Bu düşünceler size engel olan düşünceler mi yoksa sizi destekleyen düşünceler mi?
- Şayet sizi engelleyen düşüncelerse; Bu engeller olmasaydı, neler yapmak isterdiniz? Neleri yapmış olurdunuz?
- Sizi en çok kimler destekler? Nasıl destek cümleleri kurarlar? En önemlisi siz kendinize ne söylersiniz?
- Sizin öncelikleriniz nelerdir?
- Hangi değerleriniz ön plandadır?
- Daha önce kendinize bir hedef belirlemiş ve onu yerine getirmiş miydiniz?
- Bitirdiğiniz bir işten keyif almış mıydınız? Ne hissetmiştiniz?
- Bu tamamladığınız iş, hedef, hayal her neyse nasıl tamamlayabilmiştiniz?
- Dikkatinizi çeken neler buldunuz?
Tüm bunları defter – kalem aracılığı ile çalışabileceğiniz gibi telefonunuza not edebilirsiniz ya da belki bilgisayarınıza not etmek isteyebilirsiniz.
Düşünmek bu süreçte hem kendinizi hem de sürecinizi anlamaya yardımcı olacaktır. Kaldı ki yazmak daha net durumu ortaya çıkaracaktır.
Soru sormak konuyu anlamak için önemlidir. Ertelemek, vazgeçmek, başka şeylere öncelik vermek gibi durumlarda ki bunu geçmiş zamanlarda ben de yaşadım. Hala bazen geri durduğum, ilerletmediğim bazı işlerim olur. O vakitlerde kendime önemli bir soru sorarım:
“Gerçekten bu hayal ettiğim ve yapmak istediğim şey mi?”
Soruyu sorar ve cevabı bulmaya çalışmam. Cevap kendiliğinden geleceğini bilirim. Bu esnada kendimle yüzleşme yaşarım. İtiraz ederim, ne olursa olsun yapacağım derim.
Bu hayal bize mi ait yoksa dışardan bize dayatılmış bir hayal mi? Bir de hangi duyguyu besliyor? Yapacak olmamızdaki kazanç ile yapamamamız arasındaki kazancı karşılaştırmak gerekir. Çünkü sürümce de kalmasının kişide bir karşılığı vardır.
Bir yıl içerisinde eyleme dönmemiş ya da gerçekleşmemiş hayal ve hedefleriniz konusunu tekrar gözden geçirmenizde fayda var. Uzmanlar bir yıllık hedefleri normal buluyor ama bir yılın sonunda gerçekleştirememişseniz vazgeçmenizi tavsiye ediyorlar. Çünkü gerçekleşmemesi “gerçek hedefiniz” olmadığını gösteriyor.
Neden olmaz sorusuna cevap aramak yerine, “nasıl sürdürülebilir bir motivasyon sağlarız?” üzerinde durmayı yeğlerim. Kaldı ki, devam etmeme ve erteleme gibi olumsuz davranışın altında en büyük sebep olarak; motivasyonun sürdürülebilir olmadığını düşünüyorum.
Motivasyonun devamını sağlamak için;
- Güçlü bir niyet oluşturmalıdır.
- Olumlu inançları pekiştirecek güçlü olumlu cümleleri sık sık kullanmalıdır.
- Öncelikleri net belirtmelidir.
- Hedefler net olmalı.
- Her gün hedefe yönelik eylem adımları atmalıdır.
- Sizi harekete geçiren, arzunuzu güçlendiren size ait; “ o nedeni bul!”
- Enerjinizi yüksek tutun.
- Ne kadar ilerlediğinize dair kontrol zamanlarınız olsun.
- Kendinize yarış atı gibi davranmayın. Her gün çalışmam lazım diyerek kendinize katı ve kötü hissettirecek şekilde yaklaşmayın. Öz şefkati kendinizden esirgemeyin.
- -Meli, malı sözcükleri ile biten çok cümleler kurmayın.
- Esnek olmayı öğrenin.
- Dinlenmek istiyorsanız dinlenin.
- İlham veren video ve konuşmaları izleyin, filimler seyredin ve bolca ilham veren kitaplar okuyun.
- Başarılı insanları takip edin.
- Kendinizi her eylem ve adımlarınızda takdir edin.
- Adım atmakta zorlanıyorsunuz; çünkü işi gözünüzde büyütüyorsunuz bu nedenle küçük parçalara bölerek yapmak sizi başarıya götürecektir.
Damlaya damlaya göl olur sözünü çok severim. İşi küçültmeyi deneyin.
- Kendinize güvenin. Çevrenizde sizi destekleyen insanlar olsun.
- Büyük resmi hayal edin.
***

Minik birkaç olumlama cümlesi de ekliyorum. Not alın lütfen.
- Başarı benimle.
- Başarabilirim.
- Başardım.
- Keyifle işlerimi yapıyorum.
- Her şeyi çok kolay bir şekilde halledebiliyorum.
- Kolaylık ve neşe içinde yaşıyorum.
- Her şey yolunda.
Umarım sorularım, önerilerim ve paylaştığım olumlamalarla rehberlik edebilmişimdir. Motivasyon sağlamak kadar bunun devamını getiriyor olmak çok önemli. İçsel yakıtınız kendinize olan inancınız bunu unutmayın!
Sizi heyecanlandıran neyse o sizi zaten hiç bırakmaz!
Bu hayatta herkesin bir amacı olmalı! Hayallerini sakın ama sakın bırakma!